Als olie en gas opraken, komen de wolven terug

Een paar eeuwen geleden, voordat we in Nederland fossiele brandstoffen gingen gebruiken, waren wolven in Nederland heel gewoon. De wolf was een dodelijke vijand. Uit die tijd stammen de sprookjes waarin wolven de hoofdrol spelen.

Dankzij de fossiele brandstoffen konden we grotere steden bouwen en wegen aanleggen. Met vuurwapens hebben we veel wolven gedood. Grootschalige, machinale landbouw maakte West-Europa ongeschikt als leefgebied voor wolven. Niemand hoeft meer bang te zijn voor de grote, boze wolf. Onze generatie kent de wolf alleen nog maar uit sprookjes.

Maar in West-Europa raken steenkool en aardolie op. We rijden minder kilometers en kopen minder auto’s. Natuurbeschermers doen alles om de wolven te beschermen en de wolven passen zich aan, aan het door de mens veranderde landschap. Langzamerhand wordt West-Europa weer geschikt als leefgebied voor wolven.
In Duitsland zijn de wolven terug. In Zweden mag weer op wolven worden gejaagd. En wie weet zijn in Nederland de wolven ook teruggekeerd.
De volgende generatie Nederlanders zal weer oog in oog staan met wolven en er weer bang voor worden.

Gefeliciteerd Greenpeace en WNF

Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds hebben de afgelopen jaren actie gevoerd om de Noordpool wit te houden. Ik weet niet hoe ze het voor elkaar gekregen hebben, maar het is de actievoerders gelukt: de hoeveelheid zeeijs op de Noordpool is weer terug op het normale niveau uit de periode 1979 – 2000.

De ijsberen hoeven niet meer honderden kilometers te zwemmen maar kunnen gewoon op het ijs uitrusten. Het witte ijsoppervlak weerkaatst weer de normale hoeveelheid zonlicht, zodat de opwarming niet wordt versterkt.
En voor oliemaatschappijen wordt het weer een stuk moeilijker om naar olie te zoeken in het ouderwets, onherbergzame poolgebied.

In onderstaande grafiek zie je dat het ijsoppervlak de afgelopen 2 jaar niet zo groot was als nu. Het scheelt nog maar 84.000 vierkante kilometer met het gemiddelde over de periode 1979-2008.

Ik feliciteer de actievoerders met het bereikte resultaat: goed gedaan allemaal. Tijd voor een feestje.

Produktie biomassa groeit sterk

In de komende maanden zal de produktie van biomassa sterk groeien. De zon blijft elke dag een paar minuutjes langer boven de horizon. De zon komt ook steeds hoger aan de horizon. En de levende natuur zal (zoals ieder jaar) haar uiterste best doen om zoveel mogelijk zonne-energie op te vangen en om te zetten in biomassa.

De natuur maakt in het zomerhalfjaar op het Noordelijk Halfrond zoveel biomassa dat de CO2-concentratie meetbaar daalt.
In de metingen van het Mauna Loa – observatorium is die seizoensinvloed duidelijk zichtbaar.

We gebruiken steeds meer biomassa en biobrandstof om onze luxe levensstijl vol te kunnen houden. Maar we schijnen niet te beseffen dat de levende natuur alleen in de periode maart – november biomassa produceert. Van begin november tot eind februari ligt de produktie stil. Er zijn ook grenzen aan de groei van ons biobrandstof-gebruik.

Onze kortstondige obsessie met reuzenberenklauwen

De reuzenberenklauw (Heracleum mantegazzianum), een plant uit de schermbloemenfamilie, is in de 19e eeuw als tuinplant uit Zuidwest-Azië in Europa geïntroduceerd. De reuzenberenklauw gedijt goed in Nederland, in wegbermen en op andere plaatsen waar de grond niet bewerkt wordt.
Maar aanraking van de bladeren en stengels kan brandblaren veroorzaken. Bezorgde ouders van buitenspelende kinderen schrijven brieven aan raadsleden en wethouders. En daarom wordt in veel Nederlandse gemeenten de reuzenberenklauw bestreden.

Ook in Zuidwest-Azië leidt aanraking van bladeren en stengels tot brandblaren. Maar in Zuidwest-Azië gaat de bevolking er heel anders mee om. Men weet van oudsher van welke planten men af moet blijven. Bezorgde ouders schrijven misschien wel brieven aan lokale bestuurders, maar die gaan over andere dingen.

In Nederland zijn we welvarend. Vijftig jaar geleden lieten we de reuzenbereklauwen nog met rust. Nu grijpen we in.
Dankzij goedkope energie hebben wij onze samenleving kunnen voorzien van probleemoplossende instanties. Instanties zoals de Dienst Groenvoorziening. De medewerkers worden aangestuurd door het ‘vakteam Milieu en Beheer van het openbare groen’.
In het voorjaar (peak-reuzenbereklauw) worden in heel Nederland de snelgroeiende planten verwijderd op plaatsen waar wel eens kinderen spelen. Dat kost geld en energie, maar het betekent ook werkgelegenheid en economische activiteit.

Gedwongen door recessies en dalende inkomsten moeten de gemeenten bezuinigen. Sommige gemeenten zullen stoppen met het bestrijden van de reuzenberenklauw. Misschien zal men vrijwilligers werven onder bezorgde ouders om het werk over te nemen. Maar ik denk dat de meeste gemeenten de Aziatische aanpak zullen overnemen. De planten laten staan en de mensen zullen vanzelf leren eraf te blijven.

De reuzenberenklauwen zullen (net als de eikenprocessierupsen) ieder voorjaar terugkomen, onvermoeibaar en onuitroeibaar. Ook als aardolie en aardgas schaars geworden zijn.
De mens zal zich moeten aanpassen aan de natuur.

5 redenen om bomen te planten

foto: Claudio Ar

Sommigen vinden het planten van bomen een geitenwollen-sokken-activiteit, een cliché uit de jaren 60 en 70. Hieronder 5 keiharde economische redenen om meer bomen te planten.

1. Bomen zijn een goedkope brandstof
De vraag naar hout stijgt. Biomassa-centrales, maar ook particulieren willen hout gebruiken als brandstof, als energiebron. In het hout zit zonne-energie opgeslagen uit tientallen zomers.
Het zou mooi zijn als de bomen dicht in de buurt groeien waar ze nodig zijn. Dat scheelt transportkosten.

2. Bomen maken voedsel.
Veel bomen dragen vruchten. Appels, peren, noten enzovoorts.
Voordat we de bomen omzagen en als brandstof gebruiken hebben ze al tientallen jaren vrucht gedragen.
Planten, die onder de bomen groeien, bosbessen, bramen, frambozen, leveren ook voedsel.
Het hele bos levert voedsel.

3. Bomen zijn een bron van inkomen.
Sommigen zien bomen als beleggingsobject (teakhout). Daar zit een kern van waarheid in. Braakliggend land brengt meer op als je er bomen op plant. Bij goed beheer kan een bos ieder jaar een vast inkomen opleveren.

4. Bomen beschermen tegen extreem weer.
Een bos heeft in de zomer een koelend effect. Een bos kan heel veel water opslaan en daarmee zorgt een bos voor minder overstromingen. Doordat water wordt vastgehouden kan een bos lange droogte overleven.

5. Bomen maken de omgeving leefbaar.
Bomen geven in de zomer verkoelende schaduw. Bomen geven ook bescherming tegen kleine regenbuitjes. Bomen zuiveren de lucht van fijnstof en andere vervuiling.

Door bomen in je leefomgeving houd je voeling met de natuur en de seizoenen.
De mens staat niet los van de natuur, maar maakt er deel van uit.

origineel artikel: Peak Oil Hausfrau

Zeehondenknuffelaars redden orka

In de Waddenzee is een orka gevonden.
Het gaat om een jonge orka van zo’n 3,5 meter lang. Ooggetuigen melden dat het dier sterk vermagerd en verzwakt is. Hoe het dier in de Waddenzee verzeild is geraakt, is niet duidelijk. Bij nader inzien blijft het een wijfje. Waarschijnlijk is zij haar kudde kwijtgeraakt.
De orka verblijft nu in het Dolfinarium in Harderwijk en is door de medewerkers Morgan genoemd. De orka zal in Harderwijk blijven tot ze voldoende aangesterkt is.

Orka’s lusten graag zeehonden en de zeehondenknuffelaars van Nederland hebben dan ook aangeboden om een aantal zeehonden als voedsel voor de orka naar Harderwijk te brengen.
De orka zal het snelst aansterken als ze levende zeehonden krijgt: levend zijn ze het lekkerst.

Sommige wetenschappers menen dat de orka’s mede-verantwoordelijk zijn voor het afsmelten van het Noordpoolijs. In hun jacht op zeehonden beuken orka’s soms ijsschotsen in steeds kleinere stukken om de zeehonden daarop te kunnen grijpen.
Als orka Morgan het overleeft, gaat ze straks misschien ook wel het ijs op de Noordpool breken.