Peak-steenkool valt eerder dan peak-olie

Tot voor kort gingen energiedeskundigen bij gerenommeerde instituten als EIA en IEA ervan uit dat het gebruik van steenkool voorlopig nog zou blijven stijgen.
In het Medium Term Coal-Market Report uit 2014 voorzagen de deskundigen van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) dat het mondiale steenkoolverbruik tot 2019 met gemiddeld 2% per jaar zou stijgen. De tabel hieronder komt uit dat rapport.

Schermafbeelding 2016-01-18 om 16.14.21

Het steenkoolverbruik in China,’s werelds grootste steenkoolverbruiker, zou volgens deze prognose met jaarlijks 2,5% stijgen.
Maar in 2014 lag het mondiale steenkoolverbruik geen 2%, maar slechts 0,4% boven dat van 2013. Het steenkoolverbruik van China groeide slechts 0,1% i.p.v. de verwachte 2,5%.
In het Medium Term Coal-Market Report van 2015 valt dan ook iets heel anders te lezen.

Schermafbeelding 2016-01-18 om 16.39.56

De energiedeskundigen van het IEA voorzien nog wel een stijgend steenkoolverbruik in de rest van de wereld, vooral in India. Maar daar heb ik zo mijn vraagtekens bij. Het steenkoolverbruik in China zal nog wel verder dalen. De Chinese overheid heeft afgelopen jaar 1300 kolenmijnen laten sluiten en dit jaar wil ze opnieuw 1000 mijnen sluiten.

Ik verwacht dat het mondiale steenkoolverbruik in 2015 lager uitvalt dan in 2014 en dat die daling zal doorzetten. Over een aantal jaar zullen we kunnen vaststellen dat het mondiale steenkoolverbruik piekte in 2014.
Dat betekent dat de prognoses van het IPCC over de menselijke CO2-uitstoot niet zullen uitkomen. Met name het RCP8.5-scenario is volkomen onrealistisch geworden.
In de figuur hieronder staat de hoeveelheid fossiele brandstoffen, die volgens het RCP8.5-scenario zal worden verbruikt, weergegeven. De hoeveelheid steenkool is met zwart aangegeven. De deskundigen van het IPCC achtten het in 2011 mogelijk dat het steenkoolverbruik gedurende de 21e eeuw zou verviervoudigen. De figuur komt uit “RCP8.5 — A scenario of comparatively high greenhouse gas emissions” van Riahi et al.

Schermafbeelding 2016-01-18 om 17.08.36

Aan de rechterkant zijn prognoses weergegeven voor de andere scenario’s van het IPCC weergegeven (RCP6.0, RCP4.5 en RCP2.6).

Hoe zit het dan met peak-olie?
Dat ligt een beetje aan welke definitie van peakoil je hanteert. Als je kijkt naar de totale hoeveelheid aardolie en aan aardolie gerelateerde produkten, dan is de piekproduktie nog niet bereikt. In 2015 is de mondiale produktie van vloeibare brandstoffen nog iets verder gestegen, zoals is te zien in onderstaande grafiek van Euan Mearns.

Maar ik acht het zeker mogelijk dat de mondiale produktie van vloeibare brandstoffen in 2016 of 2017 zal gaan dalen. Maar pas over een paar jaar kunnen we vaststellen in welk jaar peakoil viel. Maar het is in ieder geval na peak-coal (2014)

Aanbevolen literatuur: Peak Coal is already here or likely by 2020, so IPCC 100 year projections are probably far too high op energyskeptic.com.
En A closer look at scenario RCP8.5 van Larry Kummer.

6 gedachten over “Peak-steenkool valt eerder dan peak-olie

  1. paradoxnl

    Quote uit artikel:
    “Maar ik acht het zeker mogelijk dat de mondiale produktie van vloeibare brandstoffen in 2016 of 2017 zal gaan dalen. Maar pas over een paar jaar kunnen we vaststellen in welk jaar peakoil viel. Maar het is in ieder geval na peak-coal (2014)”.

    Dat zal ook naar mijn idee wel eens het geval kunnen gaan zijn [dat de mondiale productie van vloeibare brandstoffen in 2016 of 1017 zal gaan dalen].
    Op blog van Ron Patterson trof ik zojuist de volgende informatie aan:
    “Non-OPEC production in December declined sharply by nearly 650,000 bpd to 57.4 million bpd” [oorspronkelijke bron IEA].
    Het zou zomaar kunnen zijn dat zelfs in het geval Iran haar olieproductie in 2016 met een kleine miljoen vaten per dag verhoogt, de terugval in olieproductie in de rest van de wereld nog iets groter gaat uitvallen dan de olie productie toename in Iran.
    Dus dat de wereldwijde olieproductie in het jaar 2016 lager gaat uitvallen dan in het jaar 2015. Ondertussen is er wereldwijd op basis van wat ik gelezen heb momenteel nog steeds een ‘overaanbod’ van grofweg 1,3 a 1,5 miljoen vaten aan olie per dag. Dat terwijl de wereldwijde opslagcapaciteit voor olie al bijna helemaal vol is en steeds meer schepen nodig zijn om het overaanbod aan olie (tijdelijk) op te slagen,
    Als de wereldwijde vraag naar olie dit jaar (2016) in onvoldoende mate aantrekt, zal er ook dit jaar nog sprake zijn van een overaanbod aan olie, waardoor de olieprijzen aan de lage kant blijven, waardoor er weer extra bezuinigd zal worden op met name de investeringen in nieuwe olieprojecten waarvan de olie pas na enkele jaren ‘online’ komt.
    Iedere maand dat de olieprijzen laag blijven betekend simpel gesteld dat vanwege uitstel over 4 a 10 jaar de wereldwijde olieproductie steeds minder zal worden. Hoe langer de goedkope olieprijzen stand houden hoe groter de kans naar mijn idee wordt dat de wereldwijde olieproductiepiek wel eens in 2015 of 2016 plaatsvond (of kan gaan plaatsvinden).

    Even los van bovengenoemde:
    Flink wat steenkool wordt gebruikt voor elektriciteitsopwekking. Alternatieve energie opwekking (welke voor het overgrote deel elektriciteit betreft) en ook aardgas kunnen zeker ook voor de opwekking van elektriciteit als alternatief dienen voor steenkool. Ik vrees dat voor olie het veel lastiger zal worden om geloofwaardige alternatieven te vinden. Bij olie zal het m.i. ‘moeten’ komen van nog zuiniger gebruik van olie.
    Verder kan ik me wel vinden in het verhaal van Spechtje op een andere draad op deze blog… dat alternatieve energie niet zozeer een substituut (alternatief) voor fossiele brandstoffen is, maar meer een ondersteuning ervan…dat het fossiele brandstoffentijdperk erdoor nog wat verder verlengd wordt. Om duidelijk aan te geven waar ik sta, met beleid minder consumeren en zoveel mogelijk alles op alles zetten op alternatieve energie voorziening, van low tech tot high tech. Het belang van low tech is naar mijn idee niet te onderschatten.

    1. Spechtje

      Ik ben het volledig eens met je laatste zinnen. Met de rest ook trouwens 😉
      En ik denk dat we ook volledig terug zullen gaan naar duurzaam.
      Alleen heb ik meer en meer het onderbuikgevoel dat deze transitie zeer chaotisch gaat verlopen.
      En ik vrees meer en meer dat deze chaos in de toekomst derde wereldoorlog genoemd zal worden.
      Zoals Einstein zei : ” Ik weet niet met welke wapens de derde wereldoorlog zal uitgevochten worden, maar de vierde zal terug met stokken en stenen zijn ”
      Duurzame oorlogsvoering dus. Vergeef me mijn cynisme, maar het MENSDOM stemt me nu eenmaal niet zo optimistisch.
      En dan hebben we nog niet gehad over de energie die we nodig zullen hebben om de rotzooi van de industriële revolutie op te ruimen. Gaat het mogelijk zijn van al de nucleaire infrastructuur op een ecologisch verantwoorde manier te ontmantelen en saneren met hernieuwbare energie ?

      Het is gewoon een voldongen feit dat de hoeveelheid beschikbare energie per persoon in de toekomst zal afnemen, eerst geleidelijk, maar gaandeweg meer en meer tot het voor velen problematisch gaat worden.
      Het grootste deel van de huidige geopolitieke, sociale, economische problemen kunnen allemaal herleid worden tot het schaarser worden van energie. En de echte downtrend moet nog beginnen….

      1. paradoxnl

        Weinig aan toe te voegen Spechtje. Ik voorzie ook een zeer chaotische periode. We staan nog maar aan het begin idd. The top of the mountain zoals Colin Campbell het noemt. Een zeer lastige afdaling staat ons te wachten.

      2. Hans Verbeek Berichtauteur

        Wat er ook gebeurt, Paradox, je zorgen maken helpt meestal niet, maar maakt het erger.
        Ik denk dat de afdaling al makkelijker is als je er niet door verrast wordt. Wij weten al een tijdje dat het minder wordt en zijn mentaal (en misschien ook in materiële zin) voorbereid.
        Misschien moeten we toch eens afspreken om een biertje te drinken nu er nog internet is en treinen rijden. 🙂

  2. paradoxnl

    Hans,
    Ik heb de hoop, misschien is die hoop heel naief, dat een flinke crisis in deze erg op materieel gewin en macht gerichte wereld (en de naar mijn idee daarvan afgeleide conflicten en onderdrukking) genoeg mensen bewust zal maken van ecologische grenzen en grenzen aan groei in het algemeen. Dat die bewustwording er toe bijdraagt dat er in woord en daad voldoende draagvlak ontstaat om welzijn op een minder materialistische wijze voor iedere burger vorm te geven.
    Denk dat het grootste deel van de wereld, na tijdelijk extra leed vanwege crisis, er dan uiteindelijk op heel wat terreinen er flink op vooruit zal gaan (minder honger, onderdrukking, slavenarbeid, roofbouw, vergiftiging van leefomgeving, noem maar op).

    Dat drinken moeten we maar eens doen, ik heb geen auto, dus het reizen zal met OV gebeuren. 🙂

Plaats een reactie