Sneeuwbedekking op het Noordelijk Halfrond in januari 2017

Over de periode 1981-2010 was er in de maand januari gemiddeld 46,9 miljoen km² van het Noordelijk Halfrond bedekt door sneeuw. Dat blijkt uit de cijfers van het Amerikaanse Global Snow Lab.
In januari 2017 was de sneeuwbedekking in de maand januari voor de zesde keer sinds januari 2010 bovengemiddeld: 49,18 km².
Alleen in januari 2014 bleef de sneeuwbedekking beneden het langjarig gemiddelde van 46,9 miljoen km².

In de grafiek hieronder heb ik de sneeuwbedekking van het Noordeljk Halfrond in januari sinds 1980 uitgezet.

De dikke doorgetrokken lijn geeft het voortschrijdend gemiddelde aan over 10 jaar. Het is duidelijk te zien dat de sneeuwbedekking geeidelijk aan toeneemt.

Als mogelijk oorzaak van de toename kun je denken aan het verdwijnen van het zeeijs in de Noordelijke IJszee. Er zal meer water verdampen uit het open water dan uit uit het zeeijs.
Verschillende wetenschappers hebben daar al over gepubliceerd. Zie dit artikel uit 2012. Andere wetenschappers vonden dat de afname van het zeeijs in het Noordpoolgebied in het verleden (het midden-Holoceen)leidde tot een toename van de sneeuwval op Groenland.

Het Deens Meteorologisch Instituut (DMI) houdt bij hoeveel sneeuw er iedere winter op Groenland valt. En in deze winter is er veel meer sneeuw gevallen dan in andere jaren. In onderstaande grafiek van de Surface Mass Balance wordt de toename van de ijsmassa op Groenland weergegeven. De toename van deze winter wordt aangegeven met de donkerblauwe lijn.

Het lijkt erop dat de geschiedenis zich herhaalt en dat we nu zien optreden wat er in het midden-Holoceen gebeurde.

Is Obama echt zo bezorgd om de klimaatverandering?

De Amerikaanse president Obama zei in zijn State-of-the-Union-speech in januari van dit jaar, dat er geen grotere bedreiging is voor de volgende generaties dan klimaatverandering.
Je zou verwachten dat Obama na deze toespraak de olie- en gaswinning in de VS zou beperken. Maar helaas: al zou de president de schalie-olie- en schaliegasexploitatie in zijn land willen stoppen, dan kreeg hij dat waarschijnlijk niet voor elkaar. Kleine oliemaatschappijtjes boren en fracken er nog altijd lustig op los.

Je zou verwachten dat Obama oliewinning in de Poolzee ten noorden van Alaska zou verbieden. Maar dat doet Obama dan net weer niet. De president gaf oliemaatschappij Shell afgelopen maand toestemming voor proefboringen in de Chukchi-zee ten noorden van Alaska.
De milieu-activisten van Greenpeace voerden nog wel actie, zoals ze vorig jaar ook oliewinning in de Russische Poolzee probeerden te verhinderen. Het mocht niet baten: de Amerikaanse president gaf net zoals de Russische regering het groene licht voor oliewinning in de Noordelijke IJszee.

Maar dat is nog niet alles.
President Obama gaat de oliemaatschappijen zelfs helpen bij de oliewinning in de Poolzee. Hij gaat van belastinggeld nieuwe ijsbrekers kopen voor de Amerikaanse Coast guard. Officieel zijn de ijsbrekers bedoeld om Amerikaanse belangen in de Noordelijke IJszee veilig te stellen; om te zorgen dat de Russen niet het gehele gebied gaan beheersen.
In de praktijk zullen de ijsbrekers de vaarroutes voor de schepen van Shell en andere oliemaatschappijen open houden.
Daarnaast zullen de ijsbrekers het zeeijs opbreken in kleinere stukken, zodat er zomers meer open water zal zijn. Er zal meer zeeijs verdwijnen als er meer ijsbrekers rondvaren.

De bezorgdheid om de klimaatverandering van Obama is niet erg geloofwaardig: het zijn loze kletspraatjes.

Het klimaatverhaal van 2014 dat de TV-journaals niet haalt

Sinds 2007 wordt er ieder jaar door de media (TV en kranten) veel aandacht besteed aan het afsmelten van het zeeijs aan de polen. Wetenschappers en dus ook wetenschapsjournalisten richten zich vooral op het Noordpoolijs.
In 2012 smolt er zo veel zeeijs weg op de Noordpool dat er in september slechts 3,4 miljoen km² ijs overbleef: de laagste hoeveelheid sinds het zeeijs m.b.v. satellieten in de gaten wordt gehouden.
Maar in 2013 smolt er minder zeeijs weg en bleef er half september 5 miljoen km² zeeijs over. Dat nieuws was een stuk minder sensationeel.

In september 2014 is de resterende minimale hoeveelheid Noordpoolijs ook ongeveer 5 miljoen km² (zichtbaar in de grafiek hieronder)

Een ijsvrije Noordpool lijkt nog decennia ver weg. De media negeren het smeltende Noordpoolijs.

Aan de Zuidpool is de laatste jaren juist steeds meer zeeijs. In september van 2013 was de hoeveelheid zeeijs rond Antarctica ver boven het gemiddelde over de periode 1981-2010: 19,6 miljoen km².
Nu, een jaar later, is de hoeveelheid zeeijs rond de Zuidpool nog groter: 20 miljoen km².

In september 2014 is er mondiaal 2,2 miljoen km² zeeijs bijgekomen in vergelijking met september 2012. Dat is een toename met 9,5% in twee jaar tijd.
Het is een momentopname en zegt maar weinig over de lange termijnontwikkeling.
Maar de mediastilte rond het afsmelten van het zeeijs rond Noord- en Zuidpool is opvallend als je het vergelijkt met de hype rond hetzelfde zeeijs van het afgelopen decennium.

Stijging zeespiegel vertraagd door meer sneeuwval?

De Nederlandse klimaatonderzoekers Richard Bintanja en Frank Selten, werkzaam bij het KNMI, hebben zich de afgelopen tijd verdiept in de gevolgen van het afsmelten van het Noordpoolijs. Het resultaat van hun onderzoek werd afgelopen week gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift Nature.

De onderzoekers laten met behulp van klimaatmodellen zien dat de hoeveelheid neerslag in het Noordpoolgebied zal gaan toenemen naarmate er in de zomermaanden meer open water komt. Door het afsmelten van het zeeijs, kan er meer water verdampen uit de Poolzee. Die extra verdamping leidt automatisch tot meer neerslag.

Bintanja en Selten verwachten dat er tot 50% meer neerslag kan gaan vallen, veelal in de vorm van sneeuw.
De extra sneeuwval heeft tot gevolg dat er meer zonlicht zal worden weerkaatst, waardoor het afsmelten van het zeeijs vertraagd zal worden. De klimaatmodellen voorspellen ook dat de ijskap van Groenland door de extra sneeuwval minder snel afsmelt. Hetzelfde geldt voor andere gletsjers in het Noordpoolgebied, zoals de gletsjer op de Kebnekaise in Zweden.

Met de Climate Explorer van het KNMI heb ik gekeken naar de sneeuwbedekking in het noorden van Noorwegen en Zweden. Ik heb de data van het Global Snow Lab van de Rutgers University opgezocht voor het gebied van 65 tot 68°NB en van 15 tot 22°OL.
Het is maar een klein gebiedje, maar in de periode 1984-2014 is de sneeuwbedekking in het gebied toegenomen (zie de grafiek hieronder)

De groene lijn is het voortschrijdend gemiddelde over 10 jaar.

Met de Climate Explorer kun je ook aparte grafiekjes maken voor het winter- en het zomer-halfjaar. Het blijkt dat de sneeuwbedekking in het winter-halfjaar (oktober tot en met maart) toegenomen is en in de zomermaanden min of meer constant is gebleven.

 

De onderzoekers Bintanja en Selten denken dat door de extra sneeuwval in het poolgebied de stijging van de zeespiegel afgeremd zal worden. Dat is in mijn ogen goed nieuws.
Maar het is wel in tegenspraak met de algemeen heersende opinie dat de stijging van de zeespiegel in de loop van de 21e eeuw zal toenemen.

Het ijs bij de Zuidpool smelt gelukkig niet

Klimaatonderzoekers en politici hebben de neiging om alleen extreme gevolgen van de opwarming van het klimaat op te noemen. Daardoor ontstaat het beeld dat we bang moeten zijn voor de klimaatverandering. Een beetje zoals vaccinmaker Ab Osterhaus ons bang maakte voor de Mexicaanse griep.

In werkelijkheid gaat de klimaatverandering heel geleidelijk en kan de mens en de natuur zich heel geleidelijk aanpassen aan een warmer klimaat. Er zijn zelfs gebieden op de aarde waar je helemaal niets merkt van de opwarming.

Terwijl het Noordpoolijs misschien wel helemaal verdwijnt in de komende 50 jaar, neemt de omvang van het zeeijs aan de Zuidpool juist langzaam toe.
Hieronder de omvang van het zeeijs rond Antarctica in de maand augustus van 1979 tot dit jaar.

Over die periode van 33 jaar nam de hoeveelheid zeeijs met 1,8% toe, ondanks de opwarming van het klimaat.
Aan de toename van het Antarctisch zeeijs is nog geen einde gekomen.
Momenteel is de hoeveelheid zeeijs ook weer hoger dan het langjarig gemiddelde.

De pinguins hebben steeds meer moeite om hun broedgebieden op het vasteland van Antarctica te bereiken.
De hoeveelheid extra ijs rond Antarctica is veel kleiner dan de hoeveelheid weggesmolten ijs op de Noordpool. Netto blijft er steeds minder zeeijs over.

De afgelopen 30 jaar gaat de opwarming op het Noordelijk Halfrond veel sneller dan op het Zuidelijk Halfrond.
Op het Zuidelijk Halfrond steeg de temperatuur minder dan 0,2°C. Op het Noordelijk Halfrond was dat meer dan het dubbele.

Wie een goede verklaring weet voor dit verschil, mag het zeggen.

Gefeliciteerd Greenpeace en WNF

Greenpeace en het Wereld Natuur Fonds hebben de afgelopen jaren actie gevoerd om de Noordpool wit te houden. Ik weet niet hoe ze het voor elkaar gekregen hebben, maar het is de actievoerders gelukt: de hoeveelheid zeeijs op de Noordpool is weer terug op het normale niveau uit de periode 1979 – 2000.

De ijsberen hoeven niet meer honderden kilometers te zwemmen maar kunnen gewoon op het ijs uitrusten. Het witte ijsoppervlak weerkaatst weer de normale hoeveelheid zonlicht, zodat de opwarming niet wordt versterkt.
En voor oliemaatschappijen wordt het weer een stuk moeilijker om naar olie te zoeken in het ouderwets, onherbergzame poolgebied.

In onderstaande grafiek zie je dat het ijsoppervlak de afgelopen 2 jaar niet zo groot was als nu. Het scheelt nog maar 84.000 vierkante kilometer met het gemiddelde over de periode 1979-2008.

Ik feliciteer de actievoerders met het bereikte resultaat: goed gedaan allemaal. Tijd voor een feestje.