Peakoil: Nederlands aardolieverbruik in 2014 verder afgenomen

Aardolie is weer goedkoop geworden. De prijs voor een vat schommelt tussen de 50 en 60 dollar, net als in 2005 en 2006. Er wordt momenteel meer aardolie gewonnen dan de wereldeconomie nodig heeft. Olieproducenten geven grote kortingen aan hun afnemers. Je hoort bijna niemand meer waarschuwen voor peakoil en dat we moeten afkicken van onze aardolie-verslaving.
De cijfers van het CBS laten echter duidelijk zien dat wij in Nederland minder aardolie gebruiken dan voor de kredietcrisis. In 2014 importeerde Nederland 55 miljoen ton aardolie, net zoveel als in 1993.

de doorgetrokken zwarte lijn in de grafiek is het voortschrijdend gemiddelde over 3 jaar

Het afkicken van onze olieverslaving is al begonnen, ook al merken we daar weinig van. We verbruiken net zoveel aardolie als 20 jaar geleden en toch rijden er meer auto’s rond in Nederland. In 2014 stegen er in Nederland meer volgetankte vliegtuigen op dan ooit tevoren, dus de luchtvaartsector verbruikt juist meer aardolie dan in 1993. Dat betekent dat er in andere sectoren minder aardolie wordt verbruikt.
Er wordt steeds minder olie gestookt voor verwarming en elektriciteitsopwekking (aggregaten). De auto’s zijn een stuk zuiniger dan 20 jaar geleden en gemiddeld rijden ze wat minder kilometers per jaar. Er wordt veel minder gebouwd dan 20 jaar geleden en dus ook minder aardolie en aardolieprodukten verbruikt door die sector.
Het aardolieverbruik kan weer stijgen als we weer in inefficiënte auto’s gaan rijden of als de bouwnijverheid weer terugkomt op et nivo van de jaren ’90.

Persoonlijk denk ik dat het Nederlandse aardolieverbruik, ondanks de lage olieprijs, geleidelijk zal blijven dalen. In de periode tussen 2007 en 2014 met een hoge olieprijs, zijn economische veranderingen en hervormingen in gang gezet, die het komende decennium nog zullen doorwerken. De krimp in de bouwsector, het dalen van de koopkracht, het zuiniger worden van auto’s en vliegtuigen. Deze ontwikkelingen zullen niet meer worden teruggedraaid.

Eén derde van de Nederlandse olie-import komt uit ondemocratische landen

In december 2014 importeerde Nederland ruim 4,6 miljoen ton aardolie. Het CBS houdt nauwkeurig bij uit welke landen deze aardolie afkomstig is.
Ongeveer 20% van de aardolie, die in december geïmporteerd werd, kwam uit Rusland…
En 15% kwam uit een ander and waar de mensenrechten niet hoog in het vaandel staan, Saoedi-Arabië.

Van de Nederlandse olie-import komt ca. 5,5% uit Koeweit, ook niet echt democratisch.
Nederland koopt jaarlijks voor miljarden euro’s aardolie. Een derde deel van die euro’s gaat naar regimes die het niet zo nauw nemen met de mensenrechten, met de rechten van vrouwen en de rechten van homo’s. Zo lang wij gewoon aardolie kopen van Rusland en Saoedi-Arabië ondersteunen wij die regimes, die we eigenlijk verwerpelijk vinden.

Peakoil in Rusland

Net als in alle andere olieproducerende landen zal ook in Rusland de olieproduktie op een gegeven moment gaan afnemen. Het is erg moeilijk om te voorspellen wanneer de maximale, nationale olieroduktie (peakoil) bereikt zal worden. Dat moment kan pas achteraf met zekerheid worden aangewezen.
Hieronder staat de Russische olieproduktie voor de afgelopen 10 jaar weergegeven. De bron voor deze gegevens is de JODI-database. De auteurs waarschuwen dat de data vóór januari 2012 (waar de grafiek omlaag valt) minder betrouwbaar zijn.

De afgelopen 8 jaar is de Russische olieproduktie min of meer constant gebleven tussen 9,5 en 10,5 miljoen vaten per dag. De scherpe schommelingen van de olieprijs in 2008 en 2009 hadden weinig invloed op de produktie. Dat komt misschien omdat meer dan de helft van de Russische olie voor binnenlands gebruik is.
Over het jaar 2010 bedroeg de gemiddelde dagelijkse olieproduktie 10,2 miljoen vaten. De gemiddelde dagelijkse export bedroeg 5,0 miljoen vaten. En dat betekent dat er gemiddeld 5,2 miljoen vaten door de Russen zelf werd verbruikt.

Het binnenlandse Russische verbruik neemt geleidelijk iets toe, zodat de hoeveelheid, die geëxporteerd wordt geleidelijk afneemt. Rusland is wat dat betreft ook een voorbeeld van het export-land-model van Jeff Brown.
Over 2014 bedroeg de gemiddelde dagelijkse produktie 10,1 miljoen vaten en de gemiddelde dagelijkse export nog maar 4,5 miljoen vaten. Hetgeen betekent dat het binnenlands verbruik is opgelopen naar gemiddeld 5,6 miljoen vaten.
In de grafiek hieronder de hoeveelheid aardolie die Rusland exporteerde.

Omdat ook in Rusland de makkelijk winbare olie zal opraken, kunnen we een afnemende produktie verwachten. Leonid Fedun, vice president van de Russische oliemaatschappij Lukoil meldde afgelopen week dat de Russische olieproduktie eind 2016 800 duizend gedaald zal zijn. De produktie zal dan minder dan 9,5 miljoen vaten per dag bedragen. Als oorzaken noemt Fedun, de westerse sancties en de daling van de olieprijs. De prognose van Fedun betekent dat ook in Rusland peakoil gepasseerd is, waarschijnlijk ergens tussen 2010 en 2015.

Waarschijnlijk zal het binnenlands verbruik in Rusland iets gaan afnemen. Maar de lagere produktie zal ook ten koste gaan van de export van aardolie. Het valt te verwachten dat vooral Europa minder afhankelijk zal worden van Russische exportolie.
Het Amerikaanse Energy Information Agency denkt heel anders over de Russische olieproduktie. Dat gerenommeerde instituut verwacht dat de Russische olieproduktie (inclusief Natural Gas Liquids) voorlopig zal blijven toenemen.

De deskundigen van het EIA voorspellen dat de Rusland over 20 jaar nog altijd 11 miljoen vaten aardolie zal produceren. Die prognoses van het EIA worden nu echt ongeloofwaardig.

Aardolie-import van belangrijkste Europese landen al 25% gedaald

In de tweede helft van 2006 importeerden Nederland, Duitsland, Frankrijk, Italië en Spanje gezamenlijk ongeveer 8 miljoen vaten aardolie per dag. Per maand (30 dagen) komt dat neer op 240 miljoen vaten aardolie.

Acht jaar later, in de zomer van 2014 importeert dezelfde groep Europese landen minder dan 6 miljoen vaten per dag, ofwel 180 miljoen vaten in een maand van 30 dagen.

De daling van het aardolieverbruik heeft in de belangrijkste Europese landen geleid tot een lagere industriële produktie, een lagere verkoop van autobrandstof en minder bouwactiviteit.

Je kunt dit ook omkeren.
De afname van benzineverkoop, industriële produktie en de bouwmijverheid hebben gezorgd voor een lager aardolieverbruik.

Je kunt uren discussieren over wat oorzaak is en wat gevolg is. Maar dat verandert niets aan de feiten: het aardolieverbruik is in acht jaar tijd met 25% afgenomen. En …. het ziet er naar uit dat die afname onomkeerbaar is en zal doorzetten.
Elk volgend jaar zullen de belangrijkste Europese landen nog minder aardolie importeren, het zal nooit meer gaan toenemen.

De doodgezwegen opstand in Saoedi-Arabië

De bevolking van Libië kwam in opstand tegen kolonel Gadaffi. De Syriërs kwamen in opstand tegen president Assad.
In Irak heeft een groot leger van Soenitische opstandelingen hele provincies veroverd en bedreigt de oliewinning. Daardoor is de olieprijs op de wereldmarkt flink opgelopen. Gelukkig is er geen opstand in het belangrijkste olieproducerende land in het Midden-Oosten, Saoedi-Arabië.

Hoewel.
In maart 2011 was er in Saoedi-Arabië een dag van woede. Die verliep zonder grote incidenten. Maar daarna zijn er nog regelmatig berichten demonstraties geweest. In 2011 en 2012 verschenen er berichten in de media, dat de Arabische Lente ook in Saoedi-Arabië onrust veroorzaakte. De sjiitische minderheid in Qatif in de Oostelijke provincie bleef demonstreren tegen discriminatie en willekeurige arrestaties. Daarbij vielen soms doden.
In maart van dit jaar werden twee sjiitische demonstranten (waaronder de zoon van een belangrijke geestelijke) ter dood veroordeeld. Het vonnis werd eind mei 2014 voltrokken.

De van oorsprong Saoedische documentairemaakster Safa Al Ahmad, maakte voor de BBC een film over de broeiende opstand in de olierijke Oostelijke provincie van Saoed-Arabië.
Je kunt de gehele documentaire bekijken op Journeyman Pictures.
Hieronder een korte versie, die op YouTube staat.

De opstand wordt tot nu toe hard onderdrukt. Moeten wij in Europa de opstandelingen steunen, zoals we ook de opstand tegen kolonel Gadaffi en president Assad hebben gesteund?
Of kijken we de andere kant op als de Saoedische regering de protesten keihard onderdrukt. Als de opstand zich uitbreidt, bestaat de mogelijkheid bestaat dat opstandelingen, net als in Libië, die olie-export zullen gaan hinderen. En dan zal Europa nog sneller moeten afkicken van haar verslaving aan aardolie.

De Nigerianen moeten afkicken van de olierijkdom

In juni 2011 produceerde Nigeria dagelijks 2,42 miljoen vaten aardolie. Bij een olieprijs van ca. $100 per vat betekent elke dag opnieuw 242 miljoen dollar.  De Nigeriaanse regering krijgt overigens niet $100 per vat, maar een veel kleiner deel.
De afgelopen jaren is de Nigeriaanse olieproduktie aan het afnemen.

In maart 2014 was de dageijkse produktie gedaald tot 2,07 miljoen vaten: 14% minder dan in 2011. Dat betekent dat ook de olie-inkomsten van de Nigeriaanse regering met 14% zijn gedaald.
De olieproduktie en de olie-inkomsten zullen blijven afnemen. En de Nigerianen zullen moeten afkicken van die extra bron van inkomsten.

Nigeria heeft altijd een haat-liefde-verhouding gehad met de oliemaatschappijen, die de fossiele rijkdom exploiteren. Er wordt al olie geëxporteerd sinds 1958. En eigenlijk voelt de bevolking van de Niger-delta zich sinds die tijd uitgebuit en onderdrukt.
In de jaren 60 werd het verzet van de bevolking tegen onderdrukking geleid door Isaac Adaka Boro. In de jaren 80 door Ken Saro Wiwa. Sinds het begin van de jaren 90 is er ook internationaal protest tegen de vervuiling die de oliewinning veroorzaakt en de onderdrukking van de lokale bevolking.
In 2013 kondigde Shell aan dat het bedrijf de oliewinning op het vasteland staakt en haar belangen zal verkopen. Shell zet de offshore-oliewinning voor de kust van Nigeria gewoon voort.

Nog maar weinig Nigerianen beseffen dat de olierijkdom langzaam zal verdwijnen. Milieu-activist Nnimmo Bassey wil dat de Nigerianen zich voorbereiden op het leven na het olietijdperk.
Op World War 4 Report vond ik een interview met Nnimmo Bassey.